هێرشی تورکیە و بێ خاوەنی کوردستان! - It's Over 9000!

هێرشی تورکیە و بێ خاوەنی کوردستان!

نوسەر: د. عەلی مازوجی
نوسراو لە بەرواری
0 0
20:07 2024 , July 09

پێش شەڕی ڕووسیا و ئۆکراین بابەتی سەرەکی  لە مەێدانی ناونەتەوەییدا کێشەی سوریە بوو. لە ئەو ناکۆکێیەدا تورکیە ئەکتەریکی بەرچاو بوو، هەم بەشێکی زۆر لە میلیشیا ئیسلامیکانی لە ژێر کۆنترۆڵ دابوو و هەم   لە چەند ئاخوڕاندا دەلەوەڕا. وەڵاتانی ئوروپایی لە دوو باری گرنیگەوە دەیانەویست تورکیا بۆلای خۆیان رابکێشن:

یەکەم: دەبوو پێش بە هاتنی پەنابەران بۆ لای ئوروپا بگرن و بۆ ئەو مەبەستە ساڵی ٢٠١٦ دە بەرابەر شەش ملیارد ئۆرودا  تورکیا برپرسایەتی پێشگرتن بە پنابەرانی بە ئەستووە گرت. بەڵام هەرکاتیک ویستبای فشار بۆ سەر وڵاتانی ئوروپا بێنیت لە کارتی پەنابەران کەڵکی وەردەگرت. بە تایبەت ئەگەر کێشەکە لەسەر  پرسی کورد بایە ئەوە ئیتر تورکیە پێشی هاتنی پەنابەرانی ئازاد دەکرد تا بە ئارزوی خۆێ دەگەێشت.

دووەم :پێش بە ئەوە بگرن کە تورکیە و رووسیە و ئێران ببنە ئەکتەری سەرەکی بۆ چارەسەری کێشەی سوریە کە زۆربەی کۆبوونەوەکانیان لە تاران و ئانکاڕا و رووسیە  پێکدەهاتن و بەشێکیشیان لە وڵاتانی ئوروپایی. دەبرابەردا رێکخراوی ناونەتەوەیی و ئەمریکا و ئوروپاش لە سوئیس خەریکی دۆزینەوەی ڕێگا چارەیەک بوون  بۆ سوریە بۆ ئەوەی ئەو پرسە لە ژێر هەژموونی رووسیە و تورکیە و ئێران بێننەدەر. دەگەڵ ئەوەش ئەمریکا خۆێ تێکەڵاوی کۆبوونەوەی رووسەکانیش دەکرد بۆ ئەوەی ئەگەر رووس و ئێران و تورکیە هاتوو سەرکەوتوو بوون، رێگاچارەیەک بدووزنەوە تام و بوونیکی ئەمریکاشی پێوەدیاربێت. بۆ نمونە رۆژی ٢٣ ئۆکتوبر شاری وین پاێتەختی ئوتریش بوو بە میوانداری کۆبونەویەکی چوار قۆڵی مابینی وەزیرانی دەرەوەی ئەمریکا، رووسیە، تورکیا و عەرەبستانی سعودی. لە ئەو کۆبونەوەیەدا هەوڵ بۆ دارشتنی پلانێک بۆ کێشەی سوریە درا. بەشێکی گەورەی کێشەکە دەگرێتەوە سەر چارەنوسی گەلی کورد لە ناوچەکەدا. بەشدارانی کۆبونەوەکە لە زۆر بارانەوە دەگەڵ یەکتر ناکۆک بوون. ئەمریکا ئەودەم  دەگەڵ کێشەی هاوپێمانی روبەرۆ بوو، چۆنکە ئەو هێزانەی کە بە راوێژکاری تورکیا یارمەتیان لە ئەمریکا وەرگرتبوو، زۆربەیان چونە ناو ئەلنوسرە و دەراستیدا ئەوان دژبەری  گەورەی ئەمریکا بوون. رووسەکان بە هەر جۆریک بێ ئامانجیان ئەوەیە سوریە لە دەست نەدەن و هەوڵ بۆ ئەوە دەدەن ئەسەد لە قودرەتدا رابگرن کە تا ئێستا لە ئەو ئامانجەدا سەرکەوتوو بوون. بۆ عەرەبستانی سعودی گرنگ ئەوەیە کە هێزە سونیەکان بەسەر ئەسەدا سەرکەوتۆ بن و سیستمیکی مەزهەبی سونە دابمەزرینن. بەڵام تورکیا دوو ئامانجی هەیە یەک لەوانە دەگەڵ ئامانجی عربستانی سعودی بە جێاوازیکی کەمەوە لە یەک نێزیکن. وێستی تورکیا سەرکەوتنی داعەش و ئەلنوسرە بوو لە ناوچەکەدا. بەڵام ئامانجی سەرەکی تورکیا وێشک کردنی هەموو سەرچاوە یارمەتیکانە بۆ گەلی کوردە و لە ئەو ماویەدا عەفرین و سەریکانی و بەشیکی زۆری لە سنورەکانی رۆژاوی کوردستان و هەروەها باشوری کوردستانی داگیرکرد و بەردەوام لە ڕێگای هێرشی دڕۆنێوە سەرچاوە ئابووریەکانیان وێران دەکات. دیارە هەوڵی چارە سەری پرسی سوریە لە بەر شەڕی ئۆکراینا ئێستا وەک جاران پرسیکی سەرەکی ناونەتەویی و پرسی بەرنگاری کردنی ئوروپا و ئەمریکا  لە سوریە بە دژی رووسەکان نەماوە. ئەو بەرنگاربوونەوەیە ئیستا لە ئوکرائینا بەڕێوە دەچێت. لە بەر ئەو شەڕە تورکیا مەودای هەم لە سوریە و هەم لە کوردستان پان و بەرینتر بوو و هەر ئێستا لشکرکێشیکی زۆری بۆ سەر باشوری کوردستان دەستپێکردوو و ئامانجی داگیرکاری پترە و سەرکوتکردنی پ.ک.ک و هەروەها خینکاندنی پتری رۆژاوا و باشوری کوردستانە.  

بۆ گەێشتن بە ئەو ئامانجە تورکیا ئێستا دەستی داوەتە چەند ستراتیژی تاێبەتی  بە دژی گەلی کورد:

١. بە گومانی من هێرشی داعەش هەم لە  باشوری کوردستانی  و هەم لە رۆژاوای  کوردستان بە پلانی تورکیە بوو. دەگەڵ ئەوەێ کورد زرەری گەورەی وەکێ شنگالی و کۆبانی لێ کەوت و بە هەزاران شەڕوان و پێشمەرگە گیانیان لە دەستدا، بەڵام  بە خۆشیوە لە ئەو شەرەدا نە دۆرا و کورد لە باری ناونەتەویەوە بۆ ماوەیەک پشتیوانی باشی هاتە دەست. جوونکە میللەتی کورد زۆر پەرتەوازیە نەێتوانی  کەڵک لە ئەو پشتوانیە وەربگرێت و ئێستاش ئەوە بە داخەوە  شونەواری نەماوە و خەڵکی دنیا وەکی جاران سەبارەت بە پرسی کورد هەستیار نین. جا هەر لەبەر ئەو هوویە تورکیە بێ پەروا و بە بێ لەمپەر هێرش دەکاتە سەر کوردستان و هێزەکانی باشور بە تایبەت پارتی دیموکراتی کوردستان چاوساغیان بوو دەکەن و لە ڕێگای مێدیاکانیانەوە خەڵک بێخاسیەت دەکەن و هەستی بەرنگاری دەگەڵ داگیرکاریان لێدەستێننەوە و هیچ لایەنیکی  دیکەی کوردی خۆی بە خاوەنی کورستان ناناسیت.  

 

٢. تورکیە کە لە پلانی داعەش و گرووپە ئیسلامیکانی دیکەدا شکەستی خوارد و لە هەڵبژاردنیشدا کورد بە هێزیکی زۆرترەوە هاتەوە مەیدانی سیاسی تورکیەوە، سەرانی ئەکەپ چێهرەی واقیعی خۆیان نیشاندا و کەوتنە تۆڵە ئەستاندنەوە لە گەلی کورد. بە رواڵەت وایان نێشاندا کە بە دژی تیرور هەم لە داعەش دەدەن و هەم لە پ.ک.ک  و بە ئەو شێوە کەوتنە فرێودانی وڵاتانی ئوروپا و ئەمریکا. بەڵام دەرکەوت کە فاشیستە تورکەکان ئامانجێان تەنیا گەلی کوردە و دەگەڵ داعش هیچ ناکۆکێکیان نێ. بەشێکی زۆری گروپە ئیسلامیکانیان کردە بەکرێگیراوی خۆیان و بۆ شەڕ دژی پ.ک.ک و رۆژاوای کوردستان کەڵکیان لێ وەردەگرن و هەروەها ‌هێزیاکیان بە ناوی پێشمەرگەی رۆژ دروستکردو کە بکرێگیراوی تورکن. دە ماوەیە ئەو چەند مانگە شەرەدا جنایەتی زۆر گەورەیان بە دژی گەلی کورد ئەنجام دا و شاخ دۆڵەکانی کوردستانیان ئاگرداوە و داردەوەن و ژینگەی کوردستانیان وێران کردو. و ئامنجیان ئەوەیە کە پلانی پان تورکی و پان عوسمانی خۆیان بە داگیرکاری لە کوردستان بەرەوپێش بەرن. و هەروەها خەریکی ئاشتبوونەوە دەگەڵ بەشار ئەسدن.

 

٣. تورکیە لە پەنا هیرش و داگیرکاریکانی  و هەروەها دامەزراندنی دەسگائەمنیکانی و بەرنامە تەبلیغاتیکانی دەستێ کردۆ بە کاریکی پان و بەرێنی دیپڵوماسی بە دژی گەلی کورد و دەستکەوتەکانی. بۆ ئەوەی ئەو ئامانجە بپێکن تەوژم دەخەنە سەر ئوروپا و ئەمریکا. بە تایبەت دەکاتی هاتنە ناوی نورویژ، فینلاند و سوئید پێش مەرجی تورکیە ئەوە بوو کە ئەو سێ وڵاتە بە دژی گەلی کورد هەڵوێست بگرن و پەنابەرە کوردەکان بنێرنەوە بۆ تورکیە، ئەو کات تورکیە لە مافی وێتۆکردنی خۆی بە دژی ئەو وڵاتانە لە ناو ناتوو دەست هەڵدەگرێت. کارتیکی دیکە فشاری تورکیە ئەوەیە کە  پێشی هاتنی پنابەرانیان بۆ ئورپا ئاوڵا دەکا و لە هەمۆ کۆبونەوەکان بە ئاشکرا دەڵین: "ئەگەر ئێوە یارمەتیکان بۆ کورد بوەستێنن، ئێمەش پێشی هاتنی پەنابران دەگرین."

 

هێندیک خۆش باوەری کورد لەوانیە پێ یان وابێ کە تورک هەر دەگەڵ دەسکەوتەکانی کوردی رۆژاوا و باکوری  کوردستان بەربەرەکانی دەکات، بەڵام دەگەڵ  باشوری کوردستان کۆکە. ئەمن بەڵام ئێستا بە تەواوێ خەتری تورکم بۆ هەمۆی کوردستان و بە تایبەت بۆ سەرباشوری کوردستانی هەست پێ کردوو. 

 

کوردستا لە سەدەکانی پێشوش بێ خاوەنترە !

 

زۆر جاران کە نوسراوەی حیزبە کوردیکان، و یا سەرکردەکانیان، و یا ئی  هێندیک لە نوسەرانی کورد دەخوێنمەوە، ئەولین رخنەی کە لە سەر رابردوو وەبەر چاوم دەکەوی، ئەوەیە کە کورد لە سەدەکانی پێشودا یکگرتو نەبوو، پلان و نخشەی ستراتیژی نەبوو، سوپای رێک و پیکی نەبوو و عەشایر لە سەر رێبەرک و یا نێونەریک کوک نەبوون، و بەرداوام بەشێک دەخزمەت دوژمنان دابوون. ئەو نوسراوانە وا بە ئێمە دەڵین، هەنوکە ئێستا هەمو ئەو موشکلاتانەمان حەل کردو و گەێشتوینە لوتکەی خۆ سازان و هەمو کیشەکانمان لە سەر ڕیگای خۆمان لابردوە. دە خەیالیاندا ئەوە رێبەرایەتیکی یەگرتو بۆ هەمووی کوردستان پێک هاتوو  و ئەو رێبەرایەتی  لە هەندەران وەدواێ مەسلەی کورد کەوتۆ و لە هەر جێگایەک وتوێژیک هەبێ وپەیوەندی بە چارە نوسی کوردەو هەبێ، ئەوە ئەو رێبەرایەتی لە ئەو جێگایە حازرە و ڕێگری لە سازان لە سەر چارنوسی کورد دەکەن. هەروەها ئیدی ئێستا کورد سوپای یەک رەنگی خۆێ و بەرە و پارڵمانی یەک گرتو و ئابوریکی پتەوی دامزراند و خۆێ لە سەدەکانی پێشو جێا کردودەوە! ئەمن پرسیار دەکەم، ئەری تۆ ویژدانتان لە سەدەکانی پێشو دواکەوتوتر نین؟ بەشێک لە پێشوتر دەخزمەت دووژمن و داگیرکەر دانین؟ کوردستان لە هەموو کاتێک بێ خاوەنتر نێ؟ لە وانیە زۆر کەس پرسیار بەکەن بۆ؟

ئەگر چاویک بە هەل و مەرجی هێزە سیاسیکانی پارچەکانی کوردستان دا دابخشێنین بۆمان دەردەکەوێت کە کورد چەند پرش و بڵاوە و چەند دەخزمەت دووژمن دان:

ا. لە رۆژهەڵاتی کوردستانی ‌‌هێزەکان توشی شەق بوون و لە یەک جێا بونەوە بوون. دیارە پێش شورشی ژینا حیزبی دیموکراتی کوردستان و حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران یەکیان گرتەوە و هەروەها لە مابەینی کۆمەڵەکان دا وتووێژ بۆ یەک گرتنەوە دەئارادابوو و لە ئاکامدا لە یەکتر ناهومید دەبوون و حەتا توشی شەریش هاتن و بەشێکیان بوونە هاوپەیمانی نەیارانی کورد. دیارە فشارەکانی کۆماری ئیسلام لە سەر باشوری کوردستان بۆ سنوردارکردنی جوڵەی حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان مەێدانی خەباتی بە دژی ئێران تەنگ کردو و ئەو مێدانە لە دەست چوو. ئەوان تا ئێستا بیریان لە بەرەیەکی کوردی و پێکهێنانی هێزیکی هاوبەش چەکدار و نێونەرایەتیک لە چوارچێوەی کاری دێپلوماسی نکردوتەوە و پێشم وایە بە ئەو زووانە تواناێ ئەو کارەیان نێ. ئەوە دەکاتیکدایە کە ناوەندی نەتەویی رۆژهەڵاتی کوردستان چەند جار بۆ ئەو ئامانجە هەمووی حیزبەکانی کۆکردوتەوە و پلاتفۆرمێکی پڕناوەرۆکی ئامادە کردو. دەگەڵ ئەوەش کارهەتا ئەو جێگایە چۆتە پێش کە ئیدئۆلوژی شاپەرستان و ناسیونالیستەکانی ئێران کە وێژەوانیان زۆر لە کۆماری داگیرکەری ئیسلامی دەچی بوو بە هووی لێکدابڕانی پتری گەلی کورد و ناوەندی هاوکاری حیزبەکانی رۆژهەڵاتی کوردستانی بوو بە مێژو و کۆکرایەوە.

 

ب. لە باشوری  کوردستان کە ‌هێوامان ئەعلانی حکومەتی سەر بە خۆی کوردی بوو، لە ئامانجەکە زۆر دوور کەوتوینەتەو. ئەو بەشەی کوردستان ماوەی ٣٣ ساڵە دە دەست حیزبە کوردیکان دایە، بەڵام دەراستیدا مەرجەکانی بە دەولەتبونی نە تەنیا تێدا دیار نێ، بڵکە ئێستا زۆربەی قەوارەکانی هەڵوەشاوەتەوە و  خەتەری داگیرکاری تەواوی ناوچەکە تەهدید دەکا. لە هەرێمدا دەبوو پێش هەمو شتێک ‌هێزکانی یاسا دانەر (پارلمان)، قەزایی و جێ بە جی کار جێا لە یەک و سەر بەخۆ بن. لە کوردستان بە داخەوە ئەو  بەشانە ئێستا خۆیان لە حیزب جیا نەکردوتەوە و نەیان توانیوە ئەرکەکانی خۆیان بە جێ بگیەنن. و هەر وەها بنیادەکانی تری وەکی پێکهینانی سوپای یەک گرتو،مێدیایی سەر بەخۆ و ئابوریکی پتەو کە لە دەست حیزباندا نەبێ، وجودی نێ. بە تایبەت مێدیایی کوردستان پشیوێک و دەغدەغەیەکی رەوانی گەورەی خستوتە ناو کۆمەڵگای کوردی. ئابوری کوردستان هەر بە یەکجاری ویران بوو،  تەنیا داهات کە نەفت بوو ئەویشیان لە دەست دەرهێنانن. وەکی دوکتور مەحمود عوسمان دەڵی، ئەویش دەچوو ناو زاری هەژدیهاوە. ئەمنیش پێموایە  لە لای تورکیەوە بە بۆڕی و لە لای ئێرانەوە بە تانکیر لە چەند لاوە نەفتەکە دەچی دەزاری هەژدیهاوە. ئایا ئەو پاریە دەچی دە خەزینەی حیزبەکانەوە و یا دەچی دە دەست وەزارتی ئابوریەوە و پیداویستیکانی خەڵکی پێ جێ بەجێ دەکری، جێگای پرسیارە؟ لە دەروە و لە ناو خۆی وڵات باسی گەندەڵی و بە فیرۆدانی سامانی کوردستان دەکرێ. روداوەکانی ئەو ئاخریانە وا نێشاندەدەن کە چوار چێوەی کارەکان لێک هەڵوەشاونەتەوە و خەڵک زۆر ناهومید بوون.  نەسلیک سورای قودرەت بۆ و نایهەوێ دەستاو دەستی پێبکا. لە ئاست دیپلوماسیەوە جێ پێ ئەو بەشەێ کوردستان دیار نێ، چونکە لە بنەرەتدا هەر حیزبەی هاوپیمانی خۆی هەیە و دیپڵوماسی یەکگرتویان نێ. بەشێک چاویان بریوەتە ئێران و بەشێکی دیکە چاویان برێوەتە تورکیا. و ئێستا تورکیە خەریکی داگیرکاری بەنڕخترین جێگای کوردستانە و ئەگەر کورد بە عام دەبەرابەری تورکیەدا راستنبێتەوە بێگۆمان بە یارمەتی داعەش و ئەلنوسرە  و هەروەها  هێزێک بە ناوی "پێشمەرگەی رۆژ" شاخ و دۆڵەکانی کوردستان ئاگرتێبەردەدن و داگیری دەکەن. دیارە تورکیە بۆ ئەو ئامانجە لەمێژە کار دەکا، لە ڕێگای مێدیایوە، لە ڕێگای دانانی زانکۆ و گروپی ئیسلامیەوە، لە ڕێگای رامکردنی حیزبەکانەوە و بە ئەوشێوەیە خەساندنی خەڵک و بێ توانا کردنیان لە برابەر داگیرکاریوە. هەردووک وڵاتی ئێران و تورکیە بە خوێنی میللەتی کورد تونین، لە مێژە خەریکی دەبەرچۆکنانی هێزە کوردیەکانن. وڵاتانی وەکی ئەمریکا و ئروپا چاو لە وە دەکەن کە کورد چون خۆێ ڕێک دەخا و پارلامانی چونە و چون وڵات بەڕێوە دەبا و سوپا  ولەشکری یەکگرتوی هەیە و یان نا. ئەگر لێ ناهومید بن معاملە پێ کردنی بۆ ئەوان زۆر هاسانە و دەچن لایەنیکی بە‌ هێزتر دەدۆزنەوە. ئێستا پرۆژەی نەفت لە ڕێگای موسڵ  بۆ تورکیە و  ڕەوانە  کردنی بۆ ئوروپا جێگای سرنجە.  وڵاتانی ئوروپا بۆ دابینکردنی ئینیرژی دیانەوێت ئەو پرۆژیە بەڕێوە بەرن و بە ئەو شێوەیە پێویستیان بە رووسیە نەبێت.

 

پ. لە باکوری کوردستان کە دەراستی دوو چەمسەری بەهێز تێدایە  (قەندیل  و پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان ) و هێندیک وردە حیزبی دیکەش هەن. ئەو بەشە توشی قیرانیکی گەورە بووتەوە. سیاسەتی تورکیا وای کردوو کە پ.ک.ک بکەوێتە ناو لیستی تروریستەوە. بە ئەو شێوە شەرعیەت  دەدرێ بە تورکیە کە بە دژی  پ.ک.ک شەر بکات و هەر وەها هەر هێزیک رەخنە لە تورکیا بگری بە لاینگری لە پ.ک.ک لە قەڵم دەدریت و وەک تیروریست معامەلەی دەگەڵ دەکرێ.  و زۆربەی رێبەرانی پێشوی حیزبی دیموکراتیکی گەلان  کە ئێستا بە ناوی  پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان تێکۆشان دەکەن ، کەوتوونەتە زیندان . لە  باکوری کوردستان بێ جگە لە پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان ‌هێزکانی دیکە لە سەحنەدا دیارنین و ئەوانیش یەک گرتو نین. بە ئەو شێوەی کاری دیپلوماسی کورد لە برابر تورکیە لە ئەو پارچەیەشدا زۆر زەعیفە و توانایەکی ئەو تۆێ نێ. هێرشی ئێستای تورکیە و ئەلنوسرە و داعەش و هەروەها بە ناو "پێشمەرگەی رۆژ" بۆ سەر کوردستان و ویستی داگیرکردنی قەندیل خەتەریکی گەورەیە لە کوردستان و هێزەکانی باشوری کوردستان یا بێدەنگن و یا لایەنگری تەواوی تورکیە دەکەن و خەریکن دیسان کورد تووشی شەری  دژی بە یەکتر دەبن. قەندیل خاکی کوردستان و پێویستە بی پارێزین.

 

ت. لە رۆژاوای کوردستان پ.ی.د توانیویتی لە باری دانانی قەوارەیەکی سیاسی و دامزراندنی هێزیکی نیزامی بە توانا، سەرکەوتۆ بێت. بەڵام ئەوانیش نەیانتوانیەوە دەگەڵ هێزە کوردیکانی دیکە یەک بەگرن و دیپلوماسیکی یەک دەنگ پێک بهێنن.بە تایبەت هێزێک بە ناوی هێزی رۆژ لە کوردەکانی رۆژاوا پێکهاتوو و گۆمانیان لە سەرە کە ئەوانە دژێر دەستی دەسگایەکی هاوکاری میتی تورکی بە ناوی سادات دابن. ئەو هێزە زۆر دژ بە پ.ی.د تەربیت کراون و بێگۆمان لە ئەو شەڕەدا رۆڵی زۆر خراپیان دبێت. لە لایەکی دیکەش تورکیە قۆڵی هەڵماڵیوە و دە هەوڵی لە ناو بردنی دەستکەوتەکانیان دایە. تورکیە ئامانجی ئەوەیە ئەو خۆبەریوەبرایەتیەی رۆژاوای کوردستان تێک بدا و بە ناوێ ناوچەی  پاریزراو خاکی کوردەکان داگیر بکات و بەعەربنشین و تورکنشینی بکات. هەوڵی دیکەی تورکیە ئەوەیە کە پ.ی.د و پ.ی.گ. پ.ی.ژ بخاتە خانەی تیروریستانەوە. بە ئەو شێوە ئەو هاوکاری توندەی کە لە  مابێنی پ.ی.د و پ.ک.ک پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان دایە سنوردار و یا بە تەواوی بەربەستی بکات. ئەگەر تورکیە لە ئەو هێرشەدا سەرکەوتوو بێت، بێ گوومان رۆژاوای کوردستان  تەواو دەخەتەر دەکەوێت و باشوری کوردستان وەک  قەوارەیەکی کوردی هیچ بایخێکی نامێنیت و تەواو دەکەوێتە باوەشی تورکیە و ئێرانەوە.

 

دەراستی دا کورد دەبوو ئیستا گونگرەی نەتەویەی بگری و و چەندین بنکە و ناوەند دروست بکا کە توانای ئەویەی هەبێ دەبرابر جوڵەی دیپلوماسی و هێرشەکانی تورکیە و ئێران و عێراق و سوریەدا رابوەستی و بە دنیا نێشان بدا کە کورد توانای خۆ ئێدارە کردنی هەیە. ئەو ناوند و بنکانە دەبۆ کورد لە رادەی نێونەتەوەیدا نێونەرایەتی بکەن و ڕێگە نەدەن لە سەر کورد معامەلە بکرێت. ئەگر ئەوەشێان پێ ناکری، دەبێ هەرچی زووە بۆ ئەو سەردەمە ئاستەمە نێونەرایەتیکی کاتی پێک بهێنن. بە تایبەت هێرشی ئێستای تورکیە پێویستی بە بەربەرکانیکی هەمەلایەنی و بە هێچ شێوەیەک نابێ مێللەتی کورد دەبەرابەریدا بێهەڵوێست بێت و خۆێ لە کوردستان بێ خاوەن بکات.  

 

بۆچونی نوێ